سال نو و گرم شدن کره ی زمین

سال 1401 نیز گذشت. سال تلخی بود و نتایج اجتماعی زیادی هم به بار آورد. اما تا آنجا که به محیط زیست مربوط می شود این سال از نظر تعداد و شدت طوفان ها، آتش سوزی ها، آب شدن یخ های قطبی، فرونشست زمین و… سالی نمونه بود. در اواخر آن نیز دو زلزله ی بزرگ جهان را لرزاند. در این سال آتش سوزی های شدیدی در جنگل ها رخ داد که به آتش سوزی های قبلی جنگل ها شباهت زیادی نداشت. اکنون آتش سوزی ها بسیار سریع تر از قبل اتفاق می افتد، میزان گسترش آنها سرعت بیش تری دارد و بسیار داغ تر از گذشته است و عوارض اقتصادی اجتماعی بسیاری بر جای می گذارد. در سال 2022 ده ها هزار نفر از مردم مجبور شدند خانه و زندگی خود را ترک کنند و ده ها نفر از جمله دو آتشنشان جان خود را از دست دادند. شدید ترین این آتش سوزی ها در کالیفرنیای شمالی بود. در الجزایر 40 نفر در آتش سوزی های ماه مرداد جان دادند. در اروپا نیز حدود پانصدهزار هکتار جنگل در آتش سوخت.

در اواخر این سال زلزله ی بزرگی ترکیه را لرزاند که بر اقتصاد و زندگی مردم این منطقه تاثیری فوق العاده گذاشت و قریب پنجاه هزار نفر از مردم در اثر آن جان خود را از دست دادند.

اما مهم ترین مساله این است که این سال یکی از گرم ترین سال های کره ی زمین بود. از زمانی که ثبت منظم درجه حرارت کره ی زمین آغاز شده است 9 سال گذشته گرم ترین سال های کره ی زمین بوده اند. به گزارش جیمز هانسن رئیس سابق موسسه ی مطالعات فضایی گودارد وابسته به ناسا، در سال 2022 درجه ی حرارت جهان 1.16 درجه ی سانتیگراد بالاتر از درجه حرارت متوسط سال های 1880 تا 1920 بوده است، یعنی سال 2022 که تقریبا با 1401 منطبق است یکی از 5 سال بسیار گرم تاریخ جهان بوده است. جریان آب و هوایی لانینا که اثر سردکننده دارد در سال 2022 بیش ترین اثر سردکننده ی سالانه ی خود را بروز داد اما به رغم آن باز هم سال 2022 به میزان 0.04 درجه ی سانتیگراد گرم تر از سال 2021 بود. این امر ناشی از ناترازی بی سابقه ی انرژی در سیاره ی زمین است بدین معنا که در این سال انرژی ورودی به کره ی زمین بیش از انرژی خارج شده از آن بوده است. بنابراین هرچه در سال 2023 میلادی که معادل سال 1402 شمسی است پیش برویم میزان گرما بیش تر خواهد شد و سال 1402 به طور قابل ملاحظه ای گرم تر از سال 1401 خواهد بود و احتمالا در سال 2024 میلادی (1403شمسی) درجه ی حرارت کره زمین 1.40 تا 1.50 درجه ی سانتیگراد از گرمای متوسط سال های 1880 تا 1920 بیش تر خواهد بود. این نشانه ی بدی است، بویژه برای کشورهایی مثل ما که در منطقه ی گرم و خشک واقع شده اند و بخصوص برای کشور ما ایران که دچار سوء مدیریت شدید منابع آبی است و جمعیت آن ظرف 43 سال گذشته از 33 میلیون نفر به 84 میلیون نفر افزایش یافته است. اینها حقایق دردناکی است که گفتن آنها در ابتدای سال جدید خوشایند نیست اما به قول معروف “به وقت گفتن آن به که در سخن کوشی” و “حقیقت تاب مستوری ندارد” و بهتر آن است که از قبل آن را بدانیم و برای برخورد با آن تدبیری بیندیشیم. گرم شدن کره ی زمین مصیبتی ست که بر زندگی همه ی ما تاثیر مخربی خواهد داشت.