درباره فاشیم؛ مورد دوم: برزیل
میلیشیا ی راست افراطی در برزیل:
در سوم ژوئن سال 2020 سارا وینتر فعال راست افراطی همراه با 50 هوادار مسلح خود به درب ورودی دادگاه عالی کشور رسید. آنها با اعلام حمایت خود از رئیس جمهور دست راستی برزیل، جیر بولسونارو، و نامیدن خود به عنوان “300 مرد برزیلی” بلافاصله در آن جا چادر زدند، به روزنامه نگاران حمله کردند. در ساختمان آتش بازی به راه انداختند و به داخل آن هجوم بردند و تا پشت بام بالا رفتند در حالی که پلیس
درمانده ایستاده بود و نگاه می کرد.
سارا وینتر، دختر 27 ساله ای که قبلاً به اصطلاح کارگر جنسی بود و بعد به یک فعال ضد سقط جنین تبدیل شده بود، در ویدئویی که در یوتیوب منتشر کرد وعده داد که کسانی که به استخدام گروه او درآیند بخشی از جنبش چریکی راست افراطی خواهند بود و در زمینه تخریب و براندازی آموزش خواهند دید. تمام این شلوغ بازی ها بخشی از یک موج اعتراضی بود که بر علیه دادگاه عالی به راه افتاده بود زیرا این دادگاه تلاش کرده بود که از پرزیدنت بولسونارو درباره اعمال نفوذ او در تحقیقات پلیس در زمینه معاملات تجاری خودش بازجویی کند.
هدف وینتر عبارت بود از اکرانیزه کردن برزیل یعنی سرنگون کردن کنگره و دادگاه عالی کشور از طریق انقلابی که طبق مدل اعتراضات اروپایی سال 2013 صورت بگیرد. او در توئیتی یک قاضی را تهدید کرد:
«ما زندگی تو را به جهنم تبدیل خواهیم کرد. هر جا که بری تو را پیدا خواهیم کرد. حتی مستخدمانی را که برای تو کار می کنند پیدا می کنیم. ما از همه چیز زندگی تو با خبر خواهیم بود.»
خود وینتر شباهتی با یک فاشیست تیپیک ندارد. اما گروه او کاملاً مانند میلیشیاهای فاشیست بود. آنها مسلح بودند، ماسک بر صورت داشتند، مشعل در دستشان بود و حتی اسم وینتر که اسمی مستعار بود را از اسم یک نازی انگلیسی زمان جنگ گرفته بودند.
اما سارا وینتر مشکل اصلی قوه قضائیه ی شدیدا تحت فشار و به ستوه آمده برزیل نبود چون در میان جمعیت تظاهر کنندگانی که در خارج از دادگاه عالی جمع شده بودند و خواستار انحلال این قوه می شدند خود رئیس جمهور بولسونارو نیز ایستاده بود.
بولسونارو به علت سقوط دو چیز به قدرت رسید:
یکی سقوط قیمت کالاهای اساسی و دستمزد ها بعد از سال 2008 که به یک دهه رشد و بهبود وضعیت فقرا در برزیل پایان داد و دیگری سقوط حمایت مردم از حزب حاکم چپ گرای کارگران که به علت درگیر شدن برخی رهبران آن در رسوایی های مالی و فساد در میانه 2010 رخ داد. این رسوایی باعث شد که در سال 2016 رئیس جمهور وقت برزیل، دیلما روسوف، استیضاح و بر کنار شود زیرا میلیون ها نفر از تظاهر کنندگان جناح راست به خیابان ها ریختند و در همان زمان هم نیروهای امنیتی رهبر فوق العاده محبوب برزیل (لوئیز ایگناتسیو لولا دو سیلوا) را که به لولا معروف بود دستگیر کرد.
این جنبش ضد رئیس جمهور تمام کسانی را که در دوره ریاست جمهوری او و برنامه های توزیع مجدد ثروت که توسط جناح چپ صورت می گرفت ضرر کرده بودند بسیج کرد. زمین داران، کشاورزان بزرگ، پولداران نخبه و بخشی از طبقه متوسط شهری همه به حرکت در آمدند. اما در عین حال این جنبش فقرا را نیز بسیج کرد و به حرکت در آورد، فقرایی که احساس می کردند به آنها خیانت شده زیرا بعد از سقوط اقتصادی جهان دیگر اصلاحات اجتماعی بیش تر در این کشور غیر ممکن شده بود. و حالا دیگر رهبران و نخبگان جناح راست علاوه بر کانال های تبلیغاتی سنتی خود مانند کلیساهای اوانجلیستی، رونامه ها و انتشارات مخفی آنها که حکومت نظامی را تشویق می کردند، رسانه های اجتماعی و بالاتر از همه یوتیوب را نیز در اختیار داشتند که با کمک آن یک ایدئولوژی فراگیر و عوامانه راست افراطی را تولید می کردند.
این جنبش ضد رئیس جمهور تمام کسانی را که در دوره ریاست جمهوری او و برنامه های توزیع مجدد ثروت که توسط جناح چپ صورت می گرفت ضرر کرده بودند بسیج کرد. زمین داران، کشاورزان بزرگ، پولداران نخبه و بخشی از طبقه متوسط شهری همه به حرکت در آمدند. اما در عین حال این جنبش فقرا را نیز بسیج کرد و به حرکت در آورد، فقرایی که احساس می کردند به آنها خیانت شده زیرا بعد از سقوط اقتصادی جهان دیگر اصلاحات اجتماعی بیش تر در این کشور غیر ممکن شده بود. و حالا دیگر رهبران و نخبگان جناح راست علاوه بر کانال های تبلیغاتی سنتی خود مانند کلیساهای اوانجلیستی، رونامه ها و انتشارات مخفی آنها که حکومت نظامی را تشویق می کردند، رسانه های اجتماعی و بالاتر از همه یوتیوب را نیز در اختیار داشتند که با کمک آن یک ایدئولوژی فراگیر و عوامانه راست افراطی را تولید می کردند.
تحقیقی که در سال 2019 مجله نیویورک تایمز به عمل آورد نشان داد که الگوریتم های یوتیوب، که هیچ وقت قوانین و اصول حاکم بر چگونگی توصیه های آن برای تماشای ویدئو ها فاش نشده، به گونه ای نظام مند جهان ویدئویی راست افراطی را در برزیل ترویج کرد و توسعه داد و سبب شد ادغام آن با خرده فرهنگی که از قیل در برزیل در زمینه نظریه توطئه و ضدیت با واکسیناسیون وجود داشت تسهیل شود. در طی این فرآیند کم کم عملیات تشویق به لینچ ( تحت عنوان لینچامنتو) به امری عادی تبدیل شد. اوباش آنلاین پزشکان، معلم ها، روزنامه نگاران و سیاست مداران جناح چپ را به اصطلاح لینچ می کردند و حتی گاهی آنها را مورد حمله فیزیکی قرار می دادند. یکی از کسانی که این لینچ کردن را تحسین و مردم را به آن ترغیب خود بولسونارو بود.
مدتها قبل از شیوع کووید 19 برزیل به آزمایشگاهی تبدیل شد برای نشان دادن این که هرگاه الگوریتم های رسانه های اجتماعی ایدئولوژی هایی را که نفرت و بی خردی را ترویج می کنند در بوغ کنند و به آنها جایزه بدهند چه اتفاقی می افتد. اندک اندک حتی فضای مدارس نیز تغییر کرد و ناگهان معلم ها با این واقعیت رو به رو شدند که دانش آموزان شان که تحت بمباران تبلیغاتی راست افراطی در یوتیوب قرار داشتند دیگر حتی حقایق علمی پایه را زیر سؤال می بردند. نتیجه کار آن بود که بولسونارو در انتخابات سال 2018 برنده شد و بلافاصله به تهدید و تحقیر قوه قضائیه و مجلس نمایندگان دست یازید و مکرراً دست به خشونت زد و خواستار کودتای نظامی شد.
آیا بولسونارو فاشیست است؟ از نظر غالب تعاریفی که در علوم سیاسی ارائه می شود خیر.
اما اگر او یک پوپولیست دست راستی است قطعا در منتهی الیه افراطی آن قرار دارد.
در نهایت مشکل اصلی نه سارا وینتر است و نه جیر بولسونارو، این فرآیند فروپاشی سیاسی و قطبی شدن اجتماع است که آنها از آن بهره برداری می کنند. اکنون یک چهارم مساحت ریو دو ژانیرو، که بزرگ ترین شهر کشور است، در کنترل کامل میلیشا های ” دفاع از خود محلی “ست یعنی کسانی که پلیس آنها را مسلح کرده و تعلیم داده تا هر ساستمدار چپ گرایی را که بر سر راه آنها قرار گرفت بکشند. در همین حال در منطقه آمازون کشیک دهنده هایی که از طرف کشاورزان، شرکت های معدنی و شرکت های چوب بری منصوب شده اند و از آنها حمایت می کنند فقط در سال 2019، 24 فعال محیط زیست را به قتل رسانده اند.
در سال 2020 آن گاه که کووید 19 در برزیل شایع شد، تمام آن چه بولسونارو می بایست می کرد آن بود که ماشینی را که از قبل وجود داشت به حرکت در آورد یعنی احزاب، کلیساهای اوانجلیست، شبکه های افسران جزء، گروه های راست افراطی و گروه های شبه نظامی. بولسونارو با انکار علم اعلام کرد که این ویروس یک آنفولانزای ملایم است و با وجود این که خود او نیز به این بیماری مبتلا شد مرتباً بر علیه قرنطینه کردن مردم که مقامات بهداشتی و فرمانداران محلی با نگرانی و نومیدی زیادی آن را اجرا می کردند موضع گرفت. بولسونارو تظاهرات طرفدارانش را در مقابل پادگان های نظامی رهبری می کرد و آنها خواستار آن می شدند که ارتش برای از میان برداشتن قرنطینه وارد عمل شود و یک بار هم سوار بر اسب در این تظاهرات ظاهر شد. بدین ترتیب برزیل به کشوری تبدیل شد که یکی از بدترین آمار مرگ و میر کووید 19 را داشت و تا سال 2020 میزان مرگ و میر آن ها 384 هزار نفر بود.
حمله سارا وینتر به دیوان عالی به عنوان یک نمایش تبلیغاتی طراحی شده بود. عملیات پلیس بالاخره 300 نفری را که در آن جا جمع شده بودند متفرق کرد و اردوگاه های آنها را برچید. سپس سارا وینترز دستگیر شد و از حضور در فیس بوک منع شد. تا اکتبر سال 2020 او دیگر مرتباً ویدئوهایی پر از اشک و آه را در اینستاگرام پست میکرد که در آنها می گفت که بولسونارو او را رها کرده است. اما اعتراض وینتر به هدف خود رسیده بود و این پیام را فرستاده بود که اگر لولا که حالا از زندان آزاد شده بود بخواهد بطور جدی برای تشکیل یک دولت چپ گرای دموکراتیک اقذام کند تمام نیرو های آشوبگر آماده اند تا واقعا به نهاد های دموکراتیک برزیل حمله کنند.