حفظ محیط زیست، افزایش مالیات ثروتمند ترین افراد و همگانی کردن دارایی،
فرستاده شده در ۲۸ خرداد ۱۳۹۹
در سال 2013 کتابی در فرانسه منتشر شد که تاثیر عمیقی بر ذهن متفکران و روشنفکران جهان بر جای گذاشت. این تاثیر چنان شدید بود که برخی آن را به توفان تعبیر کردند. نام این کتاب ” سرمایه در قرن بیست و یکم بود” و دو میلیون جلد از آن به فروش رفت. نویسنده آن استاد اقتصاد جوانی بود که در دانشکده علوم اجتماعی پاریس درس می داد. نام او توماس پیکتی بود. ( این کتاب با ترجمه آقای اصلان قود جی و مقدمه دکتر رنانی در ایران چاپ شده است) راز استقبال از این کتاب این بود که پیکتی در آن به نکته ای اشاره کرد که همه یا حداقل خیلی ها آن را حس می کردند. آن حس چه بود؟ این بود که ” قرار نبود چنین شود.”
رونق تقریبا سی ساله ی پس از جنگ دوم، رفاه نسبی قابل قبولی را برای کشور های اروپایی و امریکا و کانادا و ژاپن ایجاد کرده بود. تولید فوق ا لعاده رشد کرده بود و کارگران و کارکنان هم از آن منتفع شده بودند. دولت های سرمایه داری وعده رفاه کامل و رفع کامل فقر و گرسنگی می دادند و تا حد زیادی هم در غرب اوضاع به همین سمت پیش رفته بود. همه امیدوار بودند. مبارزات اجتماعی نیرومند بود. اتحادیه های کارگری قدرت واقعی داشتند. جنبش های دانشجویی در سیاست کشور ها وزنه موثری بودند و هر سال به درآمد مردم افزوده می شد. اما از دهه هشتاد میلادی بدین سو همه چیز تغییر کرد. کسانی مانند فردریش هایک و میلتون فریدمن که اولی در سال 1974 و دومی در سال 1976 جایزه نوبل را بطور مشترک با یک نفر دیگر برده بودند به میدان آمدند. سرمایه داران و بانک داران بزرگ بشدت از آنها حمایت کردند و افکار آنها قوت گرفت. حرف اصلی آنها هم این بود که سرمایه باید راحت و آزاد باشد و بتواند هر جا صلاح دید و به نفعش بود بدون مزاحمت به تولید ثروت بپردازد. اتحادیه های کارگری قدرت چانه زنی ی دسته جمعی دارند و مزاحم می شوند؟ پس ما می رویم به کشوری دیگر که اتحادیه کارگری نداشته باشد؟ مالیات مزاحم است؟ پس مالیات شرکت های بزرگ را باید کم کرد تا سودشان لطمه نخورد و تولید رونق خود را از دست ندهد. بودجه عمومی زیاد است؟ آن را کم کنید. آموزش و پرورش و درمان مجانی و بیمه و از این قبیل مسایل مزاحم است و باعث می شود ثروتمندان مجبور شوند مالیات بیش تری بپردازند؟ این بودجه ها را کاهش دهید. ثروتمندان چه گناهی کرده اند که باید هزینه زندگی فقرا را بدهند؟ شما بگذارید سرمایه راحت باشد و کار خود را خوب انجام دهد، آن وقت می بینید که چنان رونقی ایجاد می شود که بقیه هم از آن منتفع می شوند. پس مزاحم سرمایه و سرمایه داری نشوید. بانک ها را محدود نکنید. بگذارید هر چه می خواهند وام بدهند و اسکناس چاپ کنند تا کار همه راه بیفتد. موسسات رهنی و شرکت های لیزینگ و رباخواران بازار آزاد را رها کنید تا با وام های خود زندگی مردم را رونق بخشند. و از این قبیل.
Friedrich Hayek
(فریدریش آوگوست فون هایک)
نتیجه این شد که ظرف سی سال گذشته روند توسعه اقتصادی و بالا رفتن ِ سطح زندگی مردم تغییر مسیر داد و کار تخریب محیط زیست نیز بشدت بالا گرفت. مردم یک به یک امتیازات خود را از دست دادند. قرار داد های و توافقات زیست محیطی جهان نیز کنار گذاشته شد. جمعیت جهان هم سالانه 80 میلیون بیش تر شد و لذا کره زمین گرم و گرم تر و میزان انتشار گاز کربنیک بیش تر و بیش تر شد. مردم سراسر جهان به بردگان شرکت های بزرگ تبدیل شدند و مصرف و خرید بشدت تشویق شد. انواع و اقسام وام های پر بهره کوتاه مدت و کم بهره و طولانی مدت و کارت های اعتباری بی شمار و خرید اقساطی درازمدت همه مردم را به شرکت های سرمایه گذاری و بانک ها و رباخواران بین المللی وابسته کرد. دولت ها نیز در دام دیون بسیار گرفتار شدند. اندک اندک همه احساس می کردند که زندگی دیگر مانند قبل نیست. و همه اختلاف شدید بین دارایی یک درصد فوقانی جامعه را با دیگران می دیدند. در یک کلام جامعه بی اندازه قطبی شد. قطبی تر از آن چه در همین جامعه سرمایه داری در سی سال قبل وجود داشت.
بر این زمینه و در این شرایط بود که کتاب توماس پیکتی منتشر شد و مردم آن را سر ِ دست بردند. این کتاب با آمار و ارقام مفصل و دقیق ثابت کرد که وضع موجود قابل ادامه نیست و این مهم ترین پیام آن بود.
Milton Friedman
(میلتون فریدمن) و Friedrich Hayek
(فریدریش آوگوست فون هایک)